شناسایی نشت احتمالی از تکیه‌گاه سد باطله آبگیر معدن مس میدوک با استفاده از روش‌های ژئوفیزیکی

Authors

  • احمد قربانی دانشیار؛ دانشکده‌ مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد
  • الهام ساعی نیا دانشجوی کارشناسی ارشد؛ دانشکده‌ مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد
Abstract:

فعالیت معدنکاری با تولید حجم عظیمی باطله همراه است که بخشی از این مواد مربوط به کارخانه فرآوری است و معمولاً در سدهای باطله جمع آوری می‌شود. با توجه به اثرات سوء زیست‌محیطی سدهای باطله و ناپایداری مکانیکی آن‌ها به دلیل فرسایش داخلی ناشی از نشت‌های احتمالی، مطالعه عملکرد این سدها ضروری بوده و عاملی برای مدیریت بهتر فعالیت‌های معدنی است. در این پژوهش با استفاده از روش‌های ژئوفیزیکی (توموگرافی مقاومت ویژه الکتریکی و پتانسیل خودزا)، مطالعات هیدورشیمی آب و تفسیر این نتایج با درنظر گرفتن زمین‌شناسی و تکتونیک منطقه سد باطله و ساختار نفوذناپذیر سد آبگیر با هسته آسفالت، احتمال نشت آب از تکیه‌گاه سد آبگیر معدن مس میدوک شهربابک کرمان بررسی شد. نتایج مطالعات توموگرافی مقاومت ویژه الکتریکی محدوده‌ای با مقاومت ویژه الکتریکی کمتر از 20 اهم‌متر را در تکیه‌گاه شمال شرقی سد آبگیر نشان می‌دهد که می‌تواند نشان‌دهنده احتمال حضور زون آبدار باشد. نتایج پتانسیل خودزا، نشان‌دهنده آنومالی مثبت در محدوده مقادیر نشت و منطبق بر نتایج توموگرافی مقاومت ویژه الکتریکی است. آنومالی مثبت پتانسیل خودزا در محل خروج آب از زمین می‌تواند مرتبط با پتانسیل الکتروسینتیک به دلیل اختلاف ارتفاع سطح آب در جلو و پشت سد باشد. بنابراین، وجود تغییرات پتانسیل خودزا در این تکیه‌گاه تأییدی بر حضور جریان آب است. نتایج مطالعات هیدروشیمی نشان می‌دهد تیپ آب زیرزمینی منطقه بی‌کربناته-کلراته است؛ در حالی‌که تیپ نمونه آب گمانه پایشی W5 که در پایین‌دست سد آبگیر و در نزدیکی دیواره شمال شرقی آن واقع شده است، مانند نمونه آب سد سولفاته–کلراته است. تلفیق نتایج مطالعات زمین‌‌شناسی، هیدروشیمی آب و روش‌های ژئوفیزیکی و انطباق آن‌ها با حضور چشمه در این محدوده، نشان دهنده وجود نشت در تکیه‌گاه شمال شرقی سد باطله آبگیر معدن مس میدوک است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

استفاده از روش‌های ژئوالکتریک در بررسی وضعیت نشت آب از محدوده سد رسوب‌گیر معدن مس میدوک

با توجه به اثرات سوء زیست‌محیطی سدهای باطله و ناپایداری مکانیکی آن‌ها به دلیل فرسایش داخلی ناشی از نشت‌های احتمالی، دید‌بانی عملکرد این سدها بسیار ضروری است و عاملی برای مدیریت بهتر فعالیت‌های معدنی به حساب می‌آید. در این پژوهش به منظور بررسی وضعیت نشت آب از سد رسوب‌گیر معدن مس میدوک و شناسایی عامل نشت، از روش‌های ژئوفیزیکی توموگرافی مقاومت‌ویژۀ الکتریکی و پتانسیل خودزا استفاده شده است. برداشت ...

full text

بررسی احتمال نشت آلاینده از تکیه‌گاه‌های سد باطله معدن مس سونگون با استفاده از خصوصیات ژئوتکنیک و شواهد هیدروژئوشیمیایی آب زیرزمینی

سد باطله آیت­کندی به منظور ذخیره باطله حاصل از فرآیند تغلیظ مس و مولیبدن معدن مس سونگون احداث شده است. در این مطالعه با توجه به ماهیت آلاینده­ها و امکان آلودگی آب­های سطحی و زیرزمینی پایین دست به فلزات سنگین، بررسی­ها در دو بخش نمونه­برداری آب و آنالیز شیمیایی نمونه­ها در طی فصول سال و نیز مطالعه نفوذپذیری توده سنگ تکیه­گاه­ها و بستر رودخانه زرنکاب (مخزن اصلی) انجام گردید. روند کلی نمونه‌برداری...

full text

استفاده از روش های ژئوفیزیکی در تعیین نفوذ آب از سدهای باطله: مطالعه موردی معدن مس میدوک

فعالیت معدن کاری با تولید حجم عظیمی باطله همراه می باشد. بخشی از این مواد باطله مربوط به کارخانه فرآوری است که معمولاً در سدهای باطله جمع آوری می گردد. معدن مس میدوک شهربابک استان کرمان دارای دو سد باطله رسوبگیر و آبگیر می باشد. مواد جامد ریزدانه موجود در دوغاب حاصل از مرحله فرآوری، در محل سد رسوبگیر ته نشین شده و آب باقی مانده در محل سد آبگیر ذخیره می گردد. با توجه به نوع سنگ ها و تکتونیک منطقه...

مکان یابی سد باطله معدن مس درآلو با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و تصمیم گیری چند معیاره

کانسار مس درآلو در فاصله 120 کیلومتری جنوب شهر کرمان و 35 کیلومتری شمال شرقی رابر در منطقه ای کوهستانی، بین کوه هزار به ارتفاع 4465 متر و کوه لاله زار به ارتفاع 4351 متر قرار دارد. یکی از تاسیسات مورد نیاز برای بهره برداری از معدن، احداث سد باطله برای کارخانه فرآوری می باشد. محل احداث سدهای باطله تاثیر به سزایی بر سرمایه گذاری اولیه و هزینه تمام شده در عملیات معدنکاری می گذارد. در گذشته فرآیند ...

full text

بررسی احتمال نشت آلاینده از مخزن و جناحین سد باطله معدن مس-مولیبدن سونگون

سدهای باطله مکان هایی برای جمع آوری و نگهداری پساب ها و مواد باطله حاصل از فرایند تغلیظ در کارخانه های فراوری مواد معدنی می باشند که بر کیفیت آبهای سطحی و زیرزمینی، بهداشت و سلامت جامعه، گیاهان، جانوران و خاک اثر نامطلوبی دارند. نشت و فرار از پشت سد یکی از مشکلات عمده زیست محیطی سدها به شمار می روند بتابراین در انتخاب ساختگاه سد باید بیشترین دقت را نمود و در این راستا بررسی ویژگی های هیدروژئولو...

بازیابی نقره از سد باطله معدن آهنگران به روش فروشویی

امکان بازیابی نقره از سد باطله معدن آهنگران با عوامل متفاوت فروشویی شامل سولفوریک اسید، نیتریک اسید، هیدروکلریدریک اسید و سدیم سیانید رقیق موردبررسی قرار گرفت. تأثیر غلظت اسیدهای معدنی نشان داد که بهترین بازیابی نقره با  هیدروکلریدریک اسید 6 مولار، سولفوریک اسید 4 مولار و نیتریک اسید 5 مولار و در زمان فروشویی 90 دقیقه به‌دست می‌آید. افزایش بیشتر غلظت اسیدهای سولفوریک و هیدروکلریدریک تأثیر چندان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 2

pages  327- 344

publication date 2019-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023